ChatGPT Instant Checkout: agentic commerce voor marketeers
Wat het betekent voor je funnel en P&L, hoe ACP met Stripe en Shopify werkt, en hoe je je catalogus agent-proof maakt voor hogere conversie zonder margedip.
ChatGPT kreeg een kassa. Niet eentje met een belletje, wel een Instant Checkout-knop die je klanten laat kopen zonder de chat te verlaten. Vandaag werkt het in de VS met Etsy, en “Shopify komt eraan” is geen vage beloftenbingo maar letterlijk wat OpenAI en Stripe publiceren. Betalen loopt via Stripe, met Apple Pay en Google Pay in de mix. Het is single-item in fase één, en dat is geen bug maar een bewuste start om frictie te vermijden. Multi-item en internationale uitrol staan op de roadmap. Voor marketeers is dit geen gadget. Het is een nieuw kanaal met andere fysica. En wie eerst zijn huiswerk maakt, krijgt straks de betere ranking-inertie.
Wat hier echt onder de motorkap gebeurt, is minder magie en meer standaardenfetisj. OpenAI en Stripe hebben samen het Agentic Commerce Protocol (ACP) gelanceerd: een gemeenschappelijke taal waarmee een agent je catalogus, prijzen, voorraad, lever- en retourbeleid kan begrijpen zonder spaghetti-integraties. Voor wie al Stripe draait is activeren quasi een regel code, en zelfs wie elders verwerkt kan instappen via de gedeelde tokens of de delegated payments-spec. Met andere woorden: je webshop wordt niet vervangen, maar je data krijgen eindelijk een paspoort voor het agententijdperk.
Nu de leuke vraag: wat doe je hiermee als marketeer die z’n omzet niet wil uitbesteden aan toeval? Eerst even het speelveld. De funnel wordt korter. Waar je vroeger “zoek → vergelijk → klik → winkelmandje → checkout” speelde, wordt het nu “vraag → verfijn → koop” in één gesprek. Dat is vooral dodelijk efficiënt voor hoge-intentie situaties: cadeaus, vervangingen, re-orders, commodity aankopen. Minder tab-hoppen, meer “ja graag”. En ja, een deel van je search en social verkeer zal hier gewoon verdwijnen omdat de conversie in de chat gebeurt. Je dashboard gaat mopperen; je CFO ook. Laat ze mopperen, maar meet het goed.
Het tegendraadse nieuws: SEO sterft niet, het verandert van publiek. Je schrijft niet meer alleen voor mensen, je schrijft voor robots met strenge leerkrachten. Answer Engine Optimization is de nieuwe sport. Vergeet bloemrijke productpoëzie; denk in parameters en ja/nee’s. Is het waterafstotend. Past maat 42 smal. Levering binnen 2 dagen naar Antwerpen. Kan de vlek eruit op 30 graden. Hoe ondubbelzinniger je metadata, hoe vaker een agent je zonder discussie durft aan te raden. En plots wordt “merchandising” data-modellering. Dat klinkt droog, maar droge data verkoopt natte regenjassen.
Voorbeeldje om het in je vingers te krijgen. Neem je bestsellers en herschrijf de titels alsof een assistent filtert, niet alsof een mens scrolt: “Sneaker heren leer zwart, water-resistant, EU42, 2-daagse levering BE”. Voeg velden toe voor materiaal, duurzaamheid, pasvorm, verzorging, retourtermijn, herkomst, garantieduur. Stop het allemaal in consistente attributen. Doe hetzelfde voor cadeaus: “cadeau vader onder €50” is geen copyregel maar een query die je data moet kunnen beantwoorden. Wie vandaag zijn top 200 SKU’s agent-proof maakt, snijdt morgen de wachtrij voorbij.
Attributie dan, oftewel het hoofdstuk waar marketeers beginnen te zuchten. Als de conversie in ChatGPT valt, kan je klassieke kanaalmodellen beginnen hallucineren. Los het op met prozaïsche trucs die werken: unieke SKU-varianten voor agentic-verkoop, eigen kortingscodes, een post-purchase-vraag “waar kocht je dit” met “ChatGPT Checkout” als optie, en een aparte bron “Agentic” in je datawarehouse. Het is niet perfect, wel beter dan gokwerk. Onthoud ook: single-item betekent dat je AOV initieel lager kan liggen. Dat is geen ramp als je conversie op hoge intentie hoger ligt en je retentie de tweede item terugbrengt. Staar je niet blind op AOV, kijk naar netto bijdrage na fees.
Over die fees gesproken: consumenten betalen niet extra, maar merchants wel iets aan OpenAI bovenop je bestaande Shopify- en betalingskosten. De exacte take-rate is niet glashelder in de publieke berichten, dus doe wat volwassen marketeers doen: scenario’s in je P&L. Reken met conservatieve marge-erosie, vergelijk je conversie-uplift met CPA’s uit search en social, en beslis dan waar je schaalt. De kans is reëel dat je netto toch wint, zeker in categorieën waar je nu al veel verliest aan uitval in de funnel.
Retention wordt je ad-budget 2.0. De assistent zit ervoor en pakt een stukje relationship equity, tenzij jij het terug claimt. Geef na aankoop meteen een account-uitnodiging, vraag expliciete e-mail en sms opt-ins, bied herbevoorrading en pak de unboxing-ervaring vast. Klinkt saai. Betaalt zich uit. Je doel: van “OpenAI bracht een klant” naar “dit is onze klant geworden”. Dat is de enige lange-termijnverzekeringspolis tegen platform-risico.
Nog zo’n contrarian inzicht: je mooiste PDP verliest van een middelmatige PDP met perfecte datahygiëne. Een agent kan geen pixels bewonderen, maar wel inconsistenties afstraffen. Als je voorraad-, levertijd- en retourvelden rammelen, loop je rankingschade op nog voor je marketing een zin kan typen. Geef daarom iemand het hoedje “agent-merchandiser”. Niet als gimmick, maar als echte rol. Die persoon geeft je producten een machine-leesbare ziel, bewaakt feed-gezondheid, vertaalt tone-of-voice naar gestructureerde velden, en werkt samen met tech en CRM om ACP-compliant te blijven. Je beste copywriter wordt plots ook “schema whisperer”. Ja, dat is promotie.
En ondertussen schuift de buitenwereld mee. Grote platformen blijven niet stoïcijns toekijken. Verwacht dat Amazon, Google, Meta en TikTok hun eigen agentic-checkout versnellen. De competitie verschuift van pixels naar protocollen, van CTR naar “kan de agent dit met vertrouwen aanbevelen”. De concurrent die je vandaag niet ziet, staat morgen boven je omdat hun retourbeleid netjes als veldje bestond in plaats van als alinea. Dat voelt oneerlijk, tot je beseft dat discipline eindelijk wint van showmanship.
Wil je morgen starten zonder heroïek en zonder PowerPoint-parade. Kies één duidelijke categorie met hoge intentie. Pak de top 200 SKU’s en maak ze agent-ready: ondubbelzinnige titels, volledige varianten, real-time voorraad en levertijden, retour en garantie als harde velden, niet als proza. Activeer Apple Pay en Google Pay in Stripe, check je 3-D Secure en frauderegels, en zet een “Agentic” datastroom klaar met impressies, add-to-cart, conversie, refunds, NPS en herhaalaankopen binnen 60 dagen. Na twee sprints weet je of je opschaalt of bijstuurt. Het is geen raketwetenschap. Het is een opschoonfeestje met duidelijke KPI’s en een nieuwe kassa.
Tot slot, een geruststelling met een knipoog. Nee, Amazon verdwijnt niet omdat ChatGPT nu ook kassier speelt. Maar als jij je productdata behandelt alsof het 2025 is, niet 2015, steel je wél marktaandeel in alle stille uurtjes waarin een consument typt: “cadeau voor schoonbroer onder €50 dat niet stom is”. Als je metadata kan lachen, lacht je marge mee. En ja, die zin was flauw. Maar je volgende conversie is serieus.
Verder lezen: